ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
ΚΡΙΤΙΚΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
Τα Κατά Μάρκον μία ρεμπέτικη λειτουργία του Λάμπρου Λιάβα, θέατρο “Τόπος Αλλού”
Του Νίκου Ανδρείου
Ο Λάμπρος Λιάβας είναι, αναντίρρητα, μία εξέχουσα προσωπικότητα Επιστήμονα (Καθηγητής του τμήματος Μουσικών Σπουδών ΕΚΠΑ & Διευθυντής του Τομέα Εθνομουσικολογίας και Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας) και Μουσικού, όχι μόνο για την πολυεπίπεδη εμβρίθειά του στο γνωστικό του αντικείμενο, αλλά και για την ασίγαστη -επί δεκαετίες- προσφορά του πραγματοποιώντας επιτόπιες έρευνες και μουσικές καταγραφές σ’ όλη την Ελλάδα και στα Ελληνόφωνα χωριά της Κ. Ιταλίας. Επιμελούμενος βιβλιογραφικές και δισκογραφικές εκδόσεις, ταινίες ντοκιμαντέρ, εκθέσεις, συνέδρια, φεστιβάλ και συναυλίες παραδοσιακής μουσικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Οργανώνοντας Μουσικά αρχεία, κάνοντας μουσικοκριτική και παραγωγή ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών για την ελληνική μουσική· και τέλος, σε σχέση με το Θέατρο για την έρευνα, συγγραφή κειμένων & Μουσικής για διάφορες παραστάσεις, ακόμα και Αρχαίου Δράματος. Στο έργο Τα Κατά Μάρκον μία ρεμπέτικη λειτουργία, που σκιαγραφεί τη ζωή του Μάρκου Βαμβακάρη και του Μιχάλη Γενίτσαρη, δεν επιχειρεί , απλά, να μας “πληροφορήσει” για τη ζωή & το έργο αυτών των δύο “Ιερών Τεράτων” του Ρεμπέτικου τραγουδιού· φρονώ, πως διακατέχεται από την επιθυμία/προσδοκία να μας προσφέρει ένα κομμάτι από την ΨΥΧΗ τους… και το καταφέρνει! Και αυτό το “καταθέτω” ως αψευδής μάρτυρας, έχοντας την τεράστια προνομία να έχω γνωρίσει και ζήσει τον Μιχάλη Γενίτσαρη από κοντά. Το κείμενο του Λιάβα είναι από κάθε άποψη εξαιρετικό! Μικρή “ένσταση” υποσημειώνω σε σχέση με κάποιους “πλατειασμούς” που έχουν ως συνεπακόλουθο την αύξηση της διάρκειας της παράστασης που για -κατ΄ουσίαν- Μονόλογο είναι πολύς.
Μέσα από τις μνήμες, τις διηγήσεις και τα τραγούδια τους, ξεκινάμε από την παλιά Σύρα του Μάρκου, για να καταλήξουμε στον Πειραιά της εποχής του Μεσοπολέμου, όπου η σμυρναίικη σχολή παραχωρεί τη θέση της στο πειραιώτικο ρεμπέτικο. Σε μιαν εποχή κρίσιμη και μεταβατική για την Ελλάδα, με τους πρόσφυγες και τους εργάτες του λιμανιού να εξωθούνται στο περιθώριο, παρακολουθούμε τη μύησή τους στον κόσμο της «πιάτσας» και τη γεμάτη πάθος κι ένταση ζωή του ρεμπέτη, με την ιδιαίτερη ιδεολογία, τις αξίες και τα σύμβολά της. Κύριο μέσο έκφρασης, επικοινωνίας και σύμβολο ταυτότητας αυτού του κόσμου αποτελούν το τραγούδι, η μουσική και ο χορός, μέσα από τα οποία γίνεται και η αντίστοιχη «μύηση» του θεατή στο ύφος και το ήθος του κλασικού Ρεμπέτικου.
Λίγα λόγια για την Παράσταση
[...]Η θεατρική-μουσική παράσταση με τίτλο ΤΑ «ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ»!.. ερευνά και προβάλει τις ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες που γέννησαν την παράδοση του Ρεμπέτικου και προσδιόρισαν το ύφος και το ήθος του. Αφετηρία αποτελούν οι δραματοποιημένες αφηγήσεις δύο από τους κορυφαίους ρεμπέτες, του Μάρκου Βαμβακάρη και του Μιχάλη Γενίτσαρη, από τις αρχές του 20ου αιώνα έως τη δεκαετία του ’60, καθώς και άλλα αντιπροσωπευτικά κείμενα της περιόδου.
Μέσα από τις μνήμες, τις διηγήσεις και τα τραγούδια τους, ξεκινάμε από την παλιά Σύρα του Μάρκου, για να καταλήξουμε στον Πειραιά της εποχής του Μεσοπολέμου, όπου η σμυρναίικη σχολή παραχωρεί τη θέση της στο πειραιώτικο ρεμπέτικο. Σε μιαν εποχή κρίσιμη και μεταβατική για την Ελλάδα, με τους πρόσφυγες και τους εργάτες του λιμανιού να εξωθούνται στο περιθώριο, παρακολουθούμε τη μύησή τους στον κόσμο της «πιάτσας» και τη γεμάτη πάθος κι ένταση ζωή του ρεμπέτη, με την ιδιαίτερη ιδεολογία, τις αξίες και τα σύμβολά της. Κύριο μέσο έκφρασης, επικοινωνίας και σύμβολο ταυτότητας αυτού του κόσμου αποτελούν το τραγούδι, η μουσική και ο χορός, μέσα από τα οποία γίνεται και η αντίστοιχη «μύηση» του θεατή στο ύφος και το ήθος του κλασικού Ρεμπέτικου.
Στον θεατρικό μονόλογο ξεδιπλώνονται ανάγλυφα η ξεχωριστή θέση και ο ρόλος των μουσικών ανάμεσα στους μάγκες, η τελετουργία του καφενείου και του τεκέ, η βιωματική σχέση με το μπουζούκι, η σημειολογία του ζεϊμπέκικου, το κυνηγητό από την αστυνομία, η λογοκρισία και οι εκτοπισμοί από τη δικτατορία του Μεταξά, ο ρόλος της δισκογραφίας, η διαφοροποίηση στην επιτέλεση του ρεμπέτικου μετά τον Πόλεμο με την αστικοποίηση και το πέρασμα στους επώνυμους δεξιοτέχνες-σταρ του τραγουδιού.[…] (https://bit.ly/3MlcHmr)
Συντελεστές
Ο Τάκης Χρυσικάκος είναι ένας Άνθρωπος και Καλλιτέχνης που εκτιμώ βαθιά· κάθε φορά που τον βλέπω να παίζει, ωστόσο -και αυτό είναι το σπουδαίο(!)-, με έναν τρόπο, είναι, σαν να ξεχνάω ότι είναι ο Χρυσικάκος που γνωρίζω… και -να- έλκομαι από αυτόν τον “καθαρό -επί σκηνής- καμβά” που όσο περνάει η ώρα γεμίζει χρώματα… ξεδιπλώνοντας τον -κατά περίπτωση- Μύθο! Στο έργο Τα Κατά Μάρκον μία ρεμπέτικη λειτουργία, πάλλεται και δονείται -κυριολεκτικά!- η Ψυχή και το σώμα του… Υπάρχει μεγαλύτερο προσόν για έναν Ηθοποιό; Ο Αναστάσης Μπίτσιος μας “αποφόρτισε” -όπου έπρεπε- και μας συνεπήρε με τά χαρίσματά του -φωνή & μπουζούκι-. Αν ζούσε ο Μιχάλης Γενίτσαρης και τον γνώριζε θα ήταν πολύ περήφανος για αυτόν!
Μακάρι η παράσταση Τα Κατά Μάρκον μία ρεμπέτικη λειτουργία να βρει έναν τρόπο να συνεχίσει να υπάρχει… Για να συνεχίσουμε να ακούμε τα “Μινόρε” της Ψυχής μας!!!
Ταυτότητα παράστασης
Έρευνα-Μουσική επιμέλεια-Κείμενο: ΛΑΜΠΡΟΣ ΛΙΑΒΑΣ
Σκηνοθεσία-ερμηνεία : Τάκης Χρυσικάκος
Ζωντανά επί σκηνής το μπουζούκι του Αναστάση Μπίτσιου.
Σκηνικό – Κοστούμια: Μίκα Πανάγου
Σχεδιασμός φωτισμών:Γιάννης Ζέρβας
Στις προβολές οι πίνακες :του Χρήστου Μποκόρου (ευγενική παραχώρηση)
Επικοινωνία – δημόσιες σχέσεις: Αντώνης Κοκολάκης
Παραγωγή: Θέατρο Τόπος ΑΛΛΟύ